آکادمی پریودنتولوژی آمریکا ایمپلنت دندان را اینگونه تعریف می‌کند «ریشه مصنوعی که در داخل استخوان فک قرار داده می‌شود، تا دندان مصنوعی یا روکش روی آن قراربگیرد. ایمپلنت‌های دندانی برای افرادی مناسب هستند که به علت بیماری پریودنتال، آسیب دیدگی یا دلایل دیگر دندان یا دندانهای خود را از دست داده‌اند».
وقتی یک دندان از بین می‌رود، استخوان آلوئولار(در فک) که از دندان محافظت می‌کند می‌پوسد و اگر تعداد دندانهای از دست رفته زیاد باشد، روی ساختار صورت، از جمله فک, مفاصل و عضلات هم تأثیر می‌گذارد. دندانهای باقی مانده هم آسیب می‌بینند و ممکن است جا به جا شوند یا حتی مشکلات بایت پیدا کنند (بایت: به قرار گیری صحیح دندانهای بالا و پایین روی یکدیگر بایت گفته می‌شود). این افراد هنگام جویدن غذا به مشکل برمی‌خورند بنابراین تغذیه آنها هم تحت تاثیر قرار می‌گیرد. به همین دلیل بهتر است هرچه زودتر دندانهای از دست رفته جایگزین شوند.
برای دریافت مشاوره و اطلاع از شرایط ایمپلنت دندان با کادر مجرب و متخصص کلینیک تخصصی دندانپزشکی سروش تماس بگیرید: 32298102–32285822–32285810
انواع ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان در دو نوع اصلی موجود است که در حال حاضر اکثر دندانپزشکان از آنها استفاده می‌کنند:
ایمپلنت ریشه‌ای
ایمپلنت شبیه به ریشه یکی از محبوب‌ترین ایمپلنت‌ها در سرتاسر دنیاست. این ایمپلنت‌ها شبیه به ریشه دندان ساخته می‌شوند و به شکل استوانه‌ای، پیچ صاف یا پیچ مخروطی هستند.
مینی ایمپلنت دندان
مینی ایمپلنت دندان ایمپلنت‌های خیلی نازکی هستند، که هم از لحاظ مقاومت و هم از لحاظ جهت قرارگیری با محدودیت‌هایی مواجه هستند:
- برای فضاهای خیلی باریک مثل دندانهای نیش جانبی که باریک‌ترین دندانها در داخل دهان هستند استفاده می‌شود – برای بقیه دندانها توصیه نمی‌شود (چون ممکن است بشکند).
- تثبیت دندان مصنوعی متحرک (پروتزهای متحرک روی ایمپلنت “اوردنچر”) برای افراد سالمند، چون نیرویی که هنگام جویدن وارد می‌کنند زیاد نیست.
- به عنوان ایمپلنت موقت، برای تثبیت کارهای موقت تا ترکیب با ایمپلنت دائمی یا تا زمانی که استخوان پیوند شده بهبود پیدا کند در واقع پیوند استخوان زمانی انجام می‌شود که بخواهیم استخوان تحلیل رفته را ترمیم و بازسازی کنیم.
مزایای استفاده از ایمپلنت دندان
ایمپلنت‌های دندان مزایای بسیار زیادی دارند، اما ما فقط مهمترین آنها را ذکر خواهیم کرد.
- درمان ایمن و بدون درد
- پوسیدگی ندارد و آسیب نمی‌بیند
- دارای بالاترین میزان موفقیت در جراحی در بلند مدت
- لبخند طبیعی و زیبا
- راحت‌تر جویدن غذا
- بهبود قدرت کلامی
- حفظ سلامت دندانهای مجاور
- حفظ ساختار صورت
- بهبود بهداشت دهان و دندان
- بهبود کیفیت زندگی با اعتماد به نفس و عزت نفس بیشتر
افراد مناسب برای ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان فقط برای بعضی افراد درمان خوب و موفقی محسوب می‌شود و الزاما برای همه مناسب نیست. اگر افراد با دقت کافی انتخاب شوند میزان موفقیت درمان ایمپلنت دندان پس از 5 سال بیش از 98٪ و پس از 10 سال 96٪ است و در صورتی که این جراحی به درستی و طبق اصول صحیح و بدون ترکیب با سایر روشها انجام شود، درمانی است که قابلیت پیش بینی بالایی دارد. بررسی دقیق هر بیمار اهمیت زیادی دارد به همین دلیل در اینجا عوامل متعددی که می‌تواند روی موفقیت این جراحی در دراز مدت تأثیر بگذارد، آورده‌ایم:
- حجم کم توده استخوانی؛
- وجود بیماری پریودنتال (لثه)؛
- دندانهای بالا و پایین روی هم قرار نمی‌گیرند (مشکلات بایت)؛
- وضعيت سلامت عمومی (اختلالات مکانیسم دفاعی بدن)؛
- سیگار کشیدن – زمان و تعداد سیگارهای مورد استفاده در روز؛
- مصرف بعضی داروها به خصوص در دراز مدت (به ویژه تزریق بیوفسفونات‌های داخل رگی) ؛
- بیماریهای متابولیسم استخوان(کاهش تراکم استخوان)، کلاژناز؛
- استفاده از داروی ضد انعقاد خون به طور مداوم (رقیق کننده خون)؛
- سطح کلسترول بالا؛
- سطح پایین ویتامینD ؛
- دیابت کنترل نشده؛
- درمان‌های سرطان – سیتواستاتیک (شیمی درمانی) یا پرتودرمانی.
بسیاری از این عوامل مانع از انجام ایمپلنت نخواهند شد، اما روند انجام این درمان را تا زمانی که سلامت فرد تایید شود به تاخیر می‌اندازند. با این حال، با توجه به اصول سازمان بهداشت دهان و دندان اگر سیگار می‌کشید، باید از ایمپلنت خود مراقبت بیشتری بکنید. اما برخی از دندانپزشکان برای افراد سیگاری به هیچ وجه ایمپلنت نمی‌گذارند.
کاشت ایمپلنت دندان برای افراد زیر توصیه نمی‌شود:
- افراد سیگاری
- افرادی که به بیماری های خود ایمنی مبتلا هستند یا از داروهایی استفاده می کنند که این شرایط را به همراه دارند
- افرادی که از پرتو درمانی در ناحیه سر و گردن استفاده کرده اند
- کسانی که دیابت کنترل نشده دارند.
مراحل درمان ایمپلنت دندانی
قبل از اینکه ایمپلنت دندان را انجام دهید باید چند مرحله را پشت سر بگذارید:
مشاوره
مرحله‌ای که ما نمی‌توانیم به سؤالات “چقدر” و “چه مدت” پاسخ دهیم. باید توجه داشت که در علم پزشکی پیش بینی 100٪ وجود ندارد!
آزمایش خون
جراحی ایمپلنت دندان، صرف نظر از درجه پیچیدگی آن، نوعی عمل جراحی است. کار عاقلانه‌ای است اگر قبل از جراحی، اقدامات ایمنی رعایت شود، زیرا ایمنی وسلامت بیمار همیشه هدف اصلی ایمپلنت دندان است. اختلالات متعددی وجود دارند که به صورت پنهانی و بدون علائم مشخصی ظاهر می‌شوند. این موارد شرایط را در طول عمل جراحی (مثلا خونریزی و اختلال انعقاد خون) و یا بعد از جراحی (اختلالات سیستم ایمنی که روی مکانیسم جوش خوردن ایمپلنت با استخوان تاثیر می‌گذارند) تشدید می‌کند. ما نمی‌توانیم بدون آگاهی از سیستم بدن فرد جراحی ایمپلنت یا پیوند استخوان را انجام دهیم چون ممکن است بدن او نتواند این بازسازی انجام شده را حفظ کند.
بهداشت دهان و دندان
به طور معمول، قبل از هر عمل جراحی که قرار است در داخل دهان انجام شود، باید دهان از هر گونه پوسیدگی، بیماریهای پریودنتال و یا هر چیزی از قبیل پاک شود. ایمپلنت یک ابزار پزشکی استریل است، مواد بیولوژیکی (جایگزین استخوان، غشا، و غیره) استریل هستند و نباید به هیچ وجه با میکروب‌های پاتوژن در داخل دهان آلوده شوند. بنابراین، قبل از جراحی، باید کاملا بهداشت دهان و دندان رعایت شود، بعلاوه لثه‌ها، فضای بین دندان و لثه هم باید پاکسازی شوند و پوسیدگی‌های فعال باید تخلیه و پر بشوند و دندانهای غیر قابل ترمیم که عفونت کرده‌اند نیز کشیده می‌شوند. به احتمال خیلی زیاد تا قبل از زمان جراحی یک نسخه آنتی بیوتیک دریافت خواهید کرد.
مرحله گذاشتن ایمپلنت دندان
ایمپلنت دندان بدون درد و با کمترین میزان آسیب داخل استخوان فک قرار می‌گیرد. تجربه گسترده در زمینه تخصص ایمپلنت دندان و تکنولوژی مدرن، به متخصصین کاشت دندان کمک می‌کند تا هر گونه درمان ایمپلنت دندان – از موارد ساده، سنتی و استاندارد تا پیچیده، با درجه بالایی از دشواری را انجام دهند.
زمان بهبودی
بیمار باید داروهای تجویز شده را مصرف کند، به طور منظم برای چکاب مراجعه کند و بهداشت دهان و دندان خود را به طور کامل رعایت کند. البته نکته مهم دیگری که باید رعایت شود این است که سیگار نکشد.
ثبات ایمپلنت بلافاصله بعد از قرار گرفتن در استخوان، امر بسیار مهمی در موفقیت درمان محسوب می‌شود. این ثبات فوری ثبات اولیه نامیده می‌شود و صرفا ماهیت مکانیکی دارد. پس از چند ماه، روی سطح تیتانیوم ایمپلنت, استخوان رشد می‌کند و به طور کامل آن را می‌پوشاند. بنابراین، ثبات مکانیکی به ثبات بیولوژیکی تبدیل می‌شود که پیوند استخوان نامیده می‌شود.
بهبودی پس از جراحی کاملا به ویژگی‌های فردی شخص مربوط می‌شود چون کیفیت استخوان یک بیمار با دیگری متفاوت است. با این حال، در کلینیک ایمپلنت دندان تمام دستورالعمل‌ها، اثرات جانبی، تجویز دارو، رژیم غذایی خاص و غیره پس از جراحی به طور دقیق کنترل خواهد شد.
مراقبت از ایمپلنت
موفقیت درمان ایمپلنت در بلند مدت به نحوه مراقبت، نگهداری و تمیز کردن آن در خانه و مراجعه هر ۶ ماه یکبار به مطب دندانپزشک دارد البته کلینک دندانپزشکی که پرسنل با تجربه و تجهیزات پیشرفته‌ای دارد تاثیر چشمگیری در نتیجه درمان فرد می‌گذارد.
با این حال شما باید دستورالعمل‌های زیر را اجرا کنید:
- هنگام خوردن هر غذایی کمی مراقب باشید!
- مایعات خیلی گرم ننوشید!
- مایعات گرم و غذای سرد را به طور همزمان مصرف نکنید!
- سیگار کشیدن را متوقف کنید یا حداقل کاهش دهید!
- از مسواک برقی استفاده نکنید!
- از نخ دندان اطراف ایمپلنت استفاده نکنید!
نقاط ضعف ایمپلنت دندانی
به طور کلی ایمپلنت دندان ایمن است، اما مانند هر جراحی دیگر، ممکن است عوارضی مانند خونریزی، عفونت؛ و یا آسیب دیدگی عصب، سینوس یا حفره‌های بینی رخ دهد. نکاتی که باید مد نظر داشته باشید:
- ترمیم دندان با ایمپلنت سریع انجام نمی‌شود و شامل چندین مرحله است حدودا شش ماه برای جوش خوردن ایمپلنت با استخوان فک باید صبر کنید، این فرآیند پیوند استخوان نامیده می‌شود (یک دندان به صورت موقت روی محل ایمپلنت گذاشته می‌شود.)
- خطر ابتلا به عفونت هنوز وجود دارد. ممکن است لثه در اطراف ایمپلنت توسط باکتریها آلوده شود، و بیماری پری‌ايمپلنتاتيس (نوعی بیماری پریودنتال است که به تدریج باعث تحلیل رفتن استخوان می‌شود) رخ بدهد.
- گاهی اوقات کار دندانپزشکی اضافه‌تری مورد نیاز است. به عنوان مثال، اگر استخوان شما به دلیل پوکی استخوان تحلیل رفته باشد، جراح استخوان را به قسمت ضعیف‌تر پیوند می‌کند. اگر سینوس فک بزرگ باشد و به ناحیه‌ای که نیاز به پیوند استخوان دارد فشار وارد کند ممکن است دندانپزشک آن را بالا ببرد (لیفت سینوس).
برخلاف مشکلاتی که ذکر شد، ایمپلنت برای افراد سالمند روش ایمن و مطمئنی است. درصد موفقیت جراحی ایمپلنت بیش از 90 درصد است و به طور قابل توجهی کیفیت زندگی افراد را افزایش می‌دهد.
هزینه ایمپلنت دندانی
هیچ وقت شرایط دو بیمار یا ایمپلنت دندانی که قرار است برای آنها انجام شود یکسان نیست، بنابراین تعداد جلسات مراجعه، روشهای مورد استفاده و هزینه‌ی ایمپلنت‌های دندان با توجه به هر فرد متفاوت است. بر خلاف سایر روشهای جایگزینی دندان، ایمپلنت‌های دندان فقط مخصوص دندان و دهان شما ساخته می‌شوند و به همین دلیل است که آنها اینقدر طبیعی به نظر می‌رسند. برای اینکه هزینه ایمپلنت مخصوص دندان خود را بدانید به دندانپزشک مراجعه کنید و در مرحله مشاوره در مورد این مسئله سوال کنید.
سوالات متداول در مورد ایمپلنت دندان
ما تعدادی از سؤالات پر تکرار در رابطه با ایمپلنت دندان را در اینجا آورده‌ایم:
آیا ممکن است بدن ایمپلنت دندان را پس بزند؟
وقتی مردم کلمه “پس زدن” را همراه با ایمپلنت می‌شنوند، معمولا شرایطی مانند جراحی پیوند یک عضو حیاتی مانند قلب در نظرشان مجسم می‌شود. با این حال، ایمپلنت‌های دندان در دسته کاملا متفاوتی هستند به این دلیل که بافت، نوع خون و …. کاملا با بدن فرد مطابقت دارد و مانند روشهای ذکر شده نیست. بدن به طور کامل جایگذاری مواد ایمپلنت دندان درون استخوان را می‌پذیرد بنابراین امروزه ایمپلنت‌های دندانی با موفقیت کامل انجام می‌شوند.
ایمپلنت دندان چه مدت دوام دارد؟
دندان چه مدت دوام دارد؟ آنها باید تا آخر عمر دوام داشته باشند. با این حال، همه‌ی ما می‌توانیم نمونه‌هایی را ببینیم که دندانها برای تمام عمر دوام نداشته‌اند. البته همه‌ی ما می‌دانیم که مشکلات دندان عمدتا ناشی از مراقبت نامناسب و یا عدم درمان به موقع هستند. در واقع همین امر برای ایمپلنت نیز صادق است. با مراقبت مناسب و چکاب به موقع دندانها، آنها باید برای تمام عمر دوام داشته باشند. هیچ کس نمی‌تواند تضمین کند، زیرا سلامت یک فرد به عوامل زیادی از جمله تغذیه مناسب ، رعایت بهداشت، ژنتیک و بیماریها و .. بستگی دارد که از کنترل دندانپزشک خارج است. بنابراین، در واقع پاسخ به این سوال این است که هیچ کس نمی‌داند هر ایمپلنت چقدر دوام دارد… موفقیت در درمان ایمپلنت تا حد زیادی تحت تأثیر شیوه زندگی شما و کیفیت کار دندانپزشکی است که جراحی ایمپلنت را برای شما انجام می‌دهد … با توجه به این نکات می‌توانید به هدفی که مد نظر شماست دست پیدا کنید.
آیا ایمپلنت نیاز به مراقبت ویژه دارد؟
فرض کنید که ایمپلنت‌ها همان دندانهای طبیعی هستند و با آنها همانند دندانهای طبیعی رفتار کنید. به طور منظم دندانها را چکاب کنید. مسواک بزنید و نخ دندان بکشید. البته همانطور که می‌دانیم مراقبت از لثه بهترین راه برای مراقبت از دندانها است. بیشتر دندانها به علت بیماری لثه یا عوامل دیگر از بین می‌روند.
چطور می‌توانم بفهمم که از سلامت کافی برای ایمپلنت دندان برخوردار هستم؟
به طور کلی، اگر فردی از سلامت کافی برای کشیدن دندان یا روکش ثابت دندان برخودار باشد می‌تواند ایمپلنت دندان هم انجام دهد. البته افرادی که سلامت عمومی آنها دچار مشکل شده است بهتر است جراحی ایمپلنت را تا بهبودی کامل انجام ندهند. پس از بررسی کامل و مشاوره با دندانپزشک بهترین نوع ایمپلنت برای شما تعیین می‌شود. میزان توده استخوانی در فک و محل استخوان از عوامل اصلی در جراحی ایمپلنت هستند. البته انتخاب سیستم ایمپلنت مورد استفاده یا افراد مناسب برای ایمپلنت, نیز عوامل بسیار مهمی به شمار می‌آیند .
آیا ایمپلنت دندان درد دارد؟ چقدر طول می‌کشد؟
معمولا جراحی ایمپلنت دندان درد و ناراحتی زیادی ندارد – معمولا بیمار 2 تا 5 روز ایبوپروفن مصرف می‌کند. اگر درمان بیشتری لازم باشد، مثلا پیوند استخوان یا ایمپلنت بیشتری نیاز باشد، دوره ی پس از عمل زمان و داروی بیشتری نیاز دارد. با تزریق بیهوشی طی عمل جراحی ایمپلنت بدون درد انجام می‌شود. البته با توجه به پیچیدگی و تعداد ایمپلنت‌های که در یک جلسه قرار داده شده است، ممکن است 1 تا 4 ساعت طول بکشد.
من باید چند تا از دندان‌هایم را بکشم و برای اینکه بتوانم خوب بجوم می‌خواهم به جای آنها ایمپلنت بگذارم. آیا می‌توان همان موقع که دندان را می‌کشم ایمپلنت دندان را جای آن بگذارم؟
این که ایمپلنت دندان بلافاصله پس از کشیدن دندان در داخل لثه قرار گیرد به مقدار استخوان موجود در آن ناحیه یا عدم وجود عفونت بستگی دارد . قرار دادن ایمپلنت در همان جلسه، به حفظ عرض و ارتفاع استخوان کمک می‌کند و نیازی به پیوند استخوان هم نیست زیرا به طور طبیعی پس از کشیدن دندان استخوان تحلیل می‌رود. در طول سال اول بعد از کشیدن دندانها، 40٪ از پهنای استخوان از بین می‌رود. گاهی اوقات عفونت دندانی یا بیماری پريودنتال، استخوان را به حدي از بین میبرد که باید قبل از جراحی ايمپلنت پیوند استخوان برای آن قسمت انجام شود. اگر همان جلسه‌ای که دندان کشیده می‌شود امکان انجام ایمپلنت باشد حداقل سه ماه در زمان بهبودی فرد صرفه‌جویی می‌شود چون در غیر این صورت باید تا بهبودی کامل جای کشیدگی صبر کنیم.
