براي خیلی از مادران باردار ممکن است سؤالاتی در مورد دندانپزشکی در بارداری مطرح باشد. مراقبت‌های پیشگیرانه از قبیل تمیز کردن حرفه‌ای دندان‌ها و معاینات دوره‌ای سالانه در طی دوران بارداری نه تنها کاملاً بی‌خطر است، بلکه به همه مادران توصیه می‌شود. بالا رفتن سطح بعضی از هورمون‌ها در دوران بارداری باعث متورم شدن لثه‌ها و خونریزی از آنها می‌شود. به طوری که حتی گیر کردن ذرات غذا در بین دندان‌ها در این دوران می‌تواند باعث رنجش و ناراحتی شدید لثه‌ها شود.
مراقبت‌ها و اقدامات پیشگیرانه دندانپزشکی در دوران بارداری برای جلوگیری از بروز عفونت‌های دهان و دندان و بیماری‌های لثه که خود می‌تواند منجر به زایمان زودرس شود، کاملاً ضروری است.
تغییرات هورمونی که در دوران بارداری برای شما اتفاق می‌افتد، می‌تواند بر سلامت دندان‌ها و لثه‌های شما تأثیر منفی داشته باشد. بنابراين شما باید در طی این دوران توجه خاصی به سلامت و بهداشت دهان و دندان خود داشته باشید.
در کلینیک دندانپزشکی سروش، چندین روش دندانپزشکی ایمن و مؤثر ارائه می‌شود که شما در طی دوران بارداری خود به آن نیاز خواهید داشت.
کدام روش‌های دندانپزشکی را می‌توان در دوران بارداری انجام داد؟
در طی دوران بارداری لازم است کارهای دندانپزشکی از قبیل پر کردن دندان و روکش کردن دندان برای کاهش احتمال بروز عفونت انجام شود. اگر لازم باشد که در دوران بارداری از روش‌های دندانپزشکی استفاده شود، بهترین زمان برای انجام آن، سه ماهه دوم بارداری است. چراکه وقتی به سه ماهه پایانی دوره بارداری می‌رسید، ممکن است خوابیدن به پشت برای مدت طولانی، دیگر برای شما خیلی دشوار باشد.
به طور کلی بهترین و ایمن‌ترین کار آن است که همه اقدامات دندانپزشکی غیر ضروری را به بعد از زایمان خود موکول کنید. با این وجود در بعضی از موارد ممکن است درمان‌های اورژانسی از قبیل ترمیم کانال ریشه یا کشیدن دندان ضرورت پیدا کند. اما درمان‌های انتخابی مانند سفید کردن و سایر عمل‌های زیبایی دندان را باید تا بعد از زایمان به تعویق انداخت. بهتر است از انجام این روش‌ها در دوره بارداری خودداری شود تا جنین در حال رشد شما در معرض خطرات احتمالی، هر چند کوچک قرار نگیرد.
آیا می‌توان داروهای مورد استفاده در دندانپزشکی در دوران بارداری مصرف کرد؟
در حال حاضر نتایج ضد و نقیضی از مطالعاتی که درباره تأثیرات منفی داروهای دندانپزشکی بر کودک در حال رشد انجام شده، به دست آمده است. لیدوکائین پُرمصرف‌ترین دارو در کارهای دندانپزشکی است که معمولاً براي اعمال بي‌حسي استفاده مي‌شود. این دارو می‌تواند بعد از رسیدن به بدن، از جفت نیز عبور کند.
اگر لازم است که در دوران بارداری از روش‌های دندانپزشکی استفاده شود، باید مقدار بی‌حسی مورد استفاده تا جایی که امکان دارد، کمتر باشد. البته باید شدت بی‌حسی به حدی باشد که در طول عمل، شما کاملاً احساس راحتي داشته باشید. در صورتي که بعد از شروع کار احساس درد داشتید، می‌توانید از دندانپزشک بخواهید که مقدار داروی بی‌حسی را بیشتر کند. در واقع اگر شما در زمان انجام عمل دندانپزشکی کاملاً راحت باشید، میزان استرس وارد بر شما و جنین نیز کاهش پیدا می‌کند. علاوه بر آن هر چقدر سطح راحتی شما در زمان عمل بیشتر باشد، عملکرد داروی بی‌حسی نیز راحت‌تر خواهد بود.
در کارهای دندانپزشکی اغلب لازم است که از داروهای آنتی‌بیوتیک برای پیشگیری یا درمان عفونت‌ها استفاده شود. آنتی‌بیوتیک‌هایی از قبیل پنی‌سیلین، آموکسی‌سیلین و کلیندامایسین که از نظر درجه ایمنی برای دوران بارداری در رده B قرار می‌گیرند را می‌توان بعد از عمل دندانپزشکی مصرف کرد.
آیا می‌توان از عکسبرداری اشعه ایکس برای دندانپزشکی در دوران بارداری استفاده کرد؟
عکس‌های اشعه ایکس معمولی که برای معاینات عادی سالانه گرفته می‌شود را معمولاً می‌توان به بعد از زایمان موکول کرد. اما به طور کلی عکس‌های اشعه ایکس برای بسیاری از عمل‌های دندانپزشکی به ویژه موارد اورژانسی، لازم خواهد بود. با این حال شدت اشعه مورد استفاده براي عکسبرداری تشخیصی به حدی نیست که بتواند تأثیر منفی بر روی جنین در حال رشد شما داشته باشد. بنابراین عکسبرداری با اشعه ایکس در دوران بارداری با استفاده از پوشش مناسب، کاملاً ایمن و بی‌خطر خواهد بود. بعضی از مادران باردار ترجیح می‌دهند که در سه ماهه اول دوران بارداری خود از هیچ گونه روش دندانپزشکی استفاده نکنند، زیرا می‌دانند که این دوره حساس‌ترین و آسیب‌پذیرترین مقطع برای جنین در حال رشد می‌باشد. اما تاکنون هیچ گونه شواهد علمی در تأیید مضر بودن مراجعه به دندانپزشک در این مقطع از دوران بارداری به دست نیامده است. اگر لازم باشد که در سه ماهه سوم دوران بارداری، یک درمان دندانپزشکی غیر اورژانسی بر روی مادر انجام شود، معمولاً آن را به بعد از زایمان موکول می‌کنند. این کار به منظور جلوگیری از خطر زایمان زودرس و نيز عدم نياز به خوابیدن طولانی مدت مادر باردار به پشت انجام می‌شود.
توصیه‌هایی برای مراقبت‌ها و روش‌های دندانپزشکی در دوران بارداری
• به مادران باردار توصیه می‌شود که یک برنامه غذایی متعادل و سالم داشته باشند : دندان‌های خود را دوبار در روز به طور کامل با خمیر دندان‌های حاوی فلوراید مسواک کنند و هر روز نخ دندان بکشند.
• باردار بودن خود را حتماً به دندانپزشک اطلاع بدهند.
• کارهای دندانپزشکی غیر ضروری را در صورت امکان به سه ماهه دوم بارداری یا بعد از زایمان موکول کنند.
• عمل‌های انتخابی و زیبایی را حتماً تا بعد از زایمان خود به تعویق بیندازند.
• در صورت مراجعه به دندانپزشک، هنگام نشستن بر روی صندلی دندانپزشکی، پاهای خود را روی هم نیندازید تا خونرسانی به تمام بدن و به جنین به شکل سالم و درست انجام شود.
• یک بالش زیر سر خود بگذارید تا خودتان و جنین احساس راحتی بیشتری داشته باشید.
• هنگام مراجعه به مطب دندانپزشکی، هدفون و چند موزیک دلخواه خود را به همراه بیاورید.