درمان دندان درد شدید در بارداری، کودکان و بزرگسالان

دندان درد عبارتست از درد در یک دندان یا در نواحی اطراف آن در دهان مشاهده می شود. درد دندان معمولاً از یک دندان یا لثه اطراف دندان و استخوان نگهدارنده آن سرچشمه می گیرد. دندان درد می تواند بطور ثابت یا متناوب وجود داشته باشد و بدون مقدمه و علت خاص یا در نتیجه تحریک دندان ایجاد شود. نادیده گرفتن درمان سریع دندان درد و ناراحتی مربوط به آن در زمان صرف غذا یا در هنگام فعالیت های روزمره بسیار دشوار است و حتی در زیبایی طرح لبخند نیز نقش دارد. با وجودی که درد آزار دهنده است، اما می تواند یک سیستم هشدار دهنده برای نشان دادن ایجاد مشکل در دندان یا ناحیه اطراف آن و نیاز به انجام مراقبت های لازم و استفاده از درمان ریشه دندان برای تسکین و درمان دندان درد شدید یا خفیف باشد.داشتن دندان‌های سالم نقش مهمی در وضعیت کلی سلامت کودکان دارد. عدم رسیدگی به مشکلات دندانی کودکان منجر به بروز مسائلی می‌شود که بر رشد دندان‌های دائمی آن‌ها تأثیر منفی می‌گذارند. دندان‌های شیری نقش مهمی در جویدن و خوردن غذاها، فراهم کردن و حفظ فضا برای دندان‌های دائمی و هدایت آن‌ها به موقعیت صحیحشان، و کمک به توسعه طبیعی استخوان‌ها و عضلات فک‌ها دارند. البته در این مورد جای نگرانی نیست، اکثر مشکلات و نگرانی‌های مربوط به دندان‌ها مسائلی عادی هستند، بسیاری از آن‌ها جدی نیستند و همگی آن‌ها راه حل دارند. شاخه دندانپزشکی کودکان، منحصراً به درمان مشکلات دندانی کودکان اختصاص دارد و دندان پزشک کودکان در این زمینه تبحر دارد.

علت

درد دندان معمولاً در نتیجه ایجاد صدمه یا آسیب به دندان ایجاد می شود. در این حالت ایجاد آسیب برای دندان می تواند باعث حساس شدن آن شود. این آسیب می تواند به شکل پوسیدگی دندان یا «کرم خوردگی» آن باشد. پوسیدگی ریشه دندان معمولاً زمانی احساس می شود که بزرگتر و عمیق تر شده و به لایه های زیرین دندان نفوذ کند. لایه خارجی سخت دندان در اصطلاح مینا نامیده می شود و لایه نرم زیر مینا در اصطلاح عاج دندان نام دارد. حساسیت عاج دندان به خاطر لوله های میکروسکوپی بسیار کوچکی است که از مرکز هر دندان خارج می شود. مرکز دندان در اصطلاح ساقه پالپ نامیده می شود که در برگیرنده پالپ دندان است. این ناحیه از رگ های خونی و اعصاب تشکیل شده است. اگر پوسیدگی از مینای دندان رد شده و به عاج دندان برسد، پوسیدگی می تواند باعث ایجاد ناراحتی برای فرد شود. اگر پوسیدگی به صورت عمقی به مرکز دندان برسد به خاطر اینکه می تواند آسیب بیشتری به دندان وارد کرده و ساختار کمتری از دندان برای حفاظت و مراقبت از پالپ در برابر پوسیدگی باقی می ماند، احتمالاً دندان درد ایجاد می شود. سایر دلایل درد دندان به شرح زیر است:

1. آبسه دندان: آبسه دندان یک عفونت است که از داخل دندان سرچشمه گرفته و می تواند در ناحیه ریشه و استخوان نگهدارنده دندان گسترش پیدا کند.
2. دندان آسیب دیده یا ترک خورده: ترک خوردگی یک دندان می تواند باعث حساس شدن عاج یا حتی ناحیه پالپ دندان شود. گاهی اوقات این ترک خوردگی ها با وجودی که خط ترک خوردگی می تواند تا لایه های عمیق دندان نیز گسترش پیدا کرده باشد، آشکار نیستند و در هر بار جویدن غذا یا گاز گرفتن باعث ایجاد درد دندان می شوند. به این مشکل در اصطلاح «سندروم دندان ترک خورده» گفته می شود.
3. درمان دندانپزشکی: بعد از پر کردن دندان به صورت عمیق یا گسترده یا استفاده از روکش، دندان حساسیت بیشتری پیدا می کند. درمان های دندانپزشکی با وجود لازم بودن، گاهی اوقات می تواند باعث تحریک اعصاب دندان شود. با گذشت زمان، در صورتی که شما سلامت دندان خود را به نحو مناسب رعایت کنید، این حساسیت می تواند کاهش پیدا کرده و از بین برود.
4. ساییدن دندان ها به هم یا دندان قروچه: این عادت در اصطلاح «دندان قروچه» نامیده می شود و گاهی اوقات دندان قروچه در خواب و به صورت ناخودآگاه انجام می شود. متاسفانه، دندان قروچه می تواند باعث وارد شدن آسیب به دندان ها و تحریک اعصاب به صورتی شود که حساسیت دندان ها افزایش پیدا کند و باعث دندان درد شود.در واقع حساسیت دندانی را می‌توان به صورت احساس درد و ناراحتی توصیف کرد.
5. عفونت لثه یا بیماری لثه: لثه، پیوند لثه، استخوان اطراف دندان و تکیه گاه آن در اصطلاح پریودونت نامیده می شوند. درد دندان و درد لثه معمولاً در مرحله گسترش بیماری لثه (یا پریودنتیت) ایجاد می شود که در این مرحله استخوان اطراف دندان ها دچار آسیب جدی می شود. در این حالت به خاطر از بین رفتن استخوان، آبسه لثه (عفونت) می تواند فضایی را بین دندان و لثه ایجاد کند و باید برای درمان عفونت لثه اقدام گردد.
6. در معرض آسیب قرار گرفتن سطح ریشه دندان: هنگامی که ریشه های دندان دیگر تحت پوشش استخوان و لثه نگهدارنده آن نباشد، این سطوح می تواند حساس شده و در نتیجه شستشوی دندان یا تغییرات باعث دندان درد اطفال یا بزرگسالان شود.
7. سینوزیت: به خاطر اینکه ریشه های دندان های آسیاب بالای فک بسیار نزدیک به سینوس ها است، عفونت و التهاب سینوسی یا سینوزیتی می تواند باعث حساس شدن این دندان های آسیاب و ایجاد درد دندان و چرک دندان شود.
8. دندان های آسیاب سوم (دندان های عقل): دندان های سوم آسیاب آخرین دندان های دائمی است که در دهان رشد می کند. در اکثر مواقع فضای خالی برای رشد این دندان های آسیاب در دهان وجود ندارد. در نتیجه، دندان های آسیاب سوم ممکن است بطور کامل یا تا حدودی در استخوان فک و زیر بافت لثه گیر افتاده یا تحت فشار قرار گیرند. به علت عدم امکان دسترسی مناسب به این دندان ها، تمیز کردن مناسب این دندان ها دشوار است و بنابراین این ناحیه مستعد ایجاد مشکل است. مشکلات مربوط به دندان های آسیاب سوم می تواند باعث ایجاد درد دندان عقل به خاطر فشار وارد شده برای رشد دندان، عفونت، یا ایجاد پوسیدگی در این دندان ها شود.

انواع

در عمل انواع مختلفی از دندان درد وجود دارد که هر یک از آنها می تواند نشان دهنده یک نوع خاص از مشکلات مربوط به سلامتی دهان باشد. در این حالت ارزیابی و تشخیص مشکل توسط بهترین دندانپزشک می تواند به تعیین نوع درد دندان و منبع ایجاد آن کمک کند. انواع مختلف دندان درد به شرح زیر است:

• درد یا حساسیت تیز و متناوب دندان: حساسیت به غذای سرد می تواند نشان دهنده عقب رفتن لثه، از بین رفتن مینای دندان در نتیجه مسواک زدن زیاد یا افزایش سن، فرسایش دندان یا ایجاد پوسیدگی های محدود در دندان ها باشد. حساسیت به گرما و خوردن آب سرد می تواند نشان دهنده پوسیدگی دندان باشد، اما می تواند در نتیجه آبسه، ترک یا پوسیدگی جدی دندان ها نیز ایجاد شود.
• درد دندان مزمن: اگر یک یا چند دندان شما دارای درد دندان مزمن است، آسیب وارد شده به اعصاب می تواند علت ایجاد مشکل باشد. علت ایجاد آسیب برای اعصاب دندان می تواند دندان قروچه، پوسیدگی جدی دندان یا ایجاد آسیب برای دندان در نتیجه صدمه های وارد شده باشد.
• درد شدید و ضربانی دندان: درد شدید و ضربانی دندان گاهی اوقات با ورم صورت همراه است و در اکثر مواقع علامت ایجاد عفونت یا آبسه است.
• درد در هنگام جویدن غذا: اگر شما در زمان غذا خوردن احساس دندان درد می کنید، که می تواند به علت پوسیدگی دندان کودکان و بزرگسالان و یا ایجاد یک ترک محدود در آن باشد.
• درد در ناحیه عقب فک: درد دندان در ناحیه عقب فک می تواند با آسیب دیدن دندان های عقل (دندان های آسیاب عقب دهان) ارتباط داشته باشد. اما این مشکل می تواند نشان دهنده مشکلات مفصل فک یا دندان قروچه نیز باشد و این دندان درد می تواند در سایر استخوان های صورت نیز احساس شود. این درد در بسیاری از مواقع جدی است. یک درد متناوب می تواند گهگاه باعث ناراحتی شما شود، اما در صورتی که درد شما مزمن است، لازم است اقدامات فوری برای درمان دندان درد شدید انجام شود. در هر حال صرف نظر از نوع آن، وضعیت دندان ها حتی دندان سالم باید توسط یک دندانپزشک حرفه ای بررسی شده و وضعیت سلامت دهان توسط وی مورد معاینه قرار گیرد.
• دندان درد و سر درد: گاهی اوقات افراد ممکن است افراد هنگام درد دندان موقت، سر درد نیز داشته باشند. به هر حال، اگر این درد مداوم باشد، احتمالاً شما نیاز به ملاقات با دندان پزشک خواهید داشت. یکی از دلایل اصلی سر درد های میگرنی مشکلات دندان مداوم است. صورت ما هزاران عصب و عضله دارد که احساس های مختلف (همچون درد) مربوط به اجزای صورت از طریق سیستم عصبی به مغز منتقل می شود. تقریباً تمام موارد سر درد و دندان درد توسط بزرگترین اعصاب سر احساس می شود، که عصب سه قلو است. به خاطر این ارتباط، اکثر موارد مشکل دندان می تواند دارای رابطه مستقیم با سر درد باشد. سایر واکنش های احتمالی به این مشکل همچون کشیدگی عضلات و سفت شدن فک نیز می تواند باعث سر درد شود. بنابراین، در زمانی که شما احتمالاً به دنبال درمان دندان درد عادی هستید، باید بطور همزمان به دنبال درمان هایی باشید که بتواند از جدی تر شدن مشکل شما جلوگیری نماید.

علائم و نشانه ها

درد می تواند به صورت دندان درد شدید تا خفیف باشد و احتمال احساس کردن آن بطور مداوم یا متناوب وجود دارد. در این رابطه شما ممکن است موارد زیر را احساس کنید:

• درد ضربانی در دندان یا در ناحیه اطراف آن
• درد شدید و تیز در زمان تماس مواد خارجی با دندان یا در زمان گاز رفتن
• حساسیت و درد در دندان یا اطراف آن
• دندان درد پس از خوردن غذاها و نوشیدنی های گرم یا سرد
• احساس سوختگی یا درد شوک مانند (در مواقع نادر)

تشخیص

دندان پزشک می تواند یک مجموعه از معاینات لازم را به همراه عکس برداری رادیولوژی انجام دهد تا علت ایجاد درد دندان را مشخص کند. این معاینه ها می تواند علت ایجاد دندان درد همچون محرک سرما، فشار به خاطر گاز گرفتن و هنگام جویدن غذا، و وارد آمدن فشار بر لثه ها را مشخص کند.

گاهی اوقات، دلیل دندان درد می تواند از جایی غیر از محل احساس واقعی درد باشد. در اصطلاح به این حالت درد ارجاعی گفته می شود. در این شرایط، معاینات تشخیص دندان پزشکی بطور خاص برای پیدا کردن علت اصلی مشکل انجام می شود.

درمان

در همه موارد تسکین دندان درد شدید نیاز به به روش پزشکی نیست و مهم است که ارزیابی صحیح از علت ایجاد مشکل قبل از استفاده از روش های درمانی خاص برای رفع آن صورت گیرد.

درمان خانگی

معمولاً درمان های خانگی فقط به عنوان یک روش موقت برای تسکین درد دندان موثر هستند و امکان استفاده از آنها برای درمان مشکل وجود ندارد. داروی دندان درد موجود در بازار همچون داروهای غیر استروئید ضد التهاب همچون ایبوپروفن (ادویل) می توانند بطور منظم برای تسکین درد دندان توسط بیمار مورد استفاده قرار گیرند. روغن میخک یک ماده طبیعی است که مقداری از آن در مواد مورد استفاده برای پر کردن دندان وجود دارد و می توان آن را از داروخانه ها تهیه کرد. بیمار می تواند این ماده را بر روی ناحیه خارجی دندان با گاز گرفتن یک پارچه کوچک آغشته به روغن میخک به عنوان یک درمان گیاهی دندان درد قرار دهد. سایر محصولات محتوی بنزوکائین (شامل اوراژل) می تواند بطور موقت برای بی حس کردن و کاهش درد در دندان آسیب دیده مورد استفاده قرار گیرد. بیمار باید از جویدن غذا با دندان آسیب دیده و نیز در معرض غذای گرم و سرد قرار دادن دندان های خود اجتناب کند. در این حالت لازم است که شما دندان ها و لثه های خود را تمیز نگه داشته و مواد غذایی باقیمانده را از روی آن پاک کنید. علاوه بر موارد بالا، تشخیص صحیح و درمان مشکل توسط یک دندان پزشک حرفه ای می بایست برای درمان موثر درد مورد توجه قرار گیرد.

همه افرادی که این مشکل را دارند باید با یک دندان پزشک برای تشخیص مشکل و رفع دندان درد ملاقات کنند. اگر این مشکل درمان نشده به حال خود رها شود، درد دندان شما و شرایط مربوط به آن می تواند بدتر شده و تشدید شود. به هر حال، اگر شما امکان ملاقات فوری با دندان پزشک را ندارید، از درمان های زیر که می تواند باعث تسکین دندان درد و التهاب دندان شود، استفاده کنید:

• دهان شویه با آب نمک گرم
• استفاده آرام از نخ دندان برای خارج کردن مواد غذایی گیر افتاده در بین دندان ها
• استفاده از داروی دندان درد موجود در داروخانه ها همچون ایبوپروفن (ادویل) یا استامینوفن (تیلنول) برای کاهش دندان درد
• هیچگاه آسپرین یا سایر مسکن ها را بطور مستقیم بر روی لثه های اطراف دندانی که درد می کند قرار ندهید، زیرا انجام این کار می تواند باعث التهاب و سوزش بافت لثه شود.
• از دهان شویه حاوی مواد ضد عفونی کننده بطور مستقیم بر روی دندان و لثه آسیب دیده برای تسکین دندان درد استفاده کنید.
• اگر مقداری زخم و جراحت در دندان وجود دارد، استفاده از کمپرس آب سرد در ناحیه خارجی گونه می تواند به کاهش درد دندان یا التهاب ایجاد شده کمک کند.

درمان دندان پزشکی

کشیدن دندان عقل: درمان درد دندان عقل از طریق کشیدن دندان عقل وجود دارد. در این حالت ابتدا محل با استفاده از تزریق دارو بی حس می شود و یک شکاف در لثه به منظور دسترسی بهتر به دندان برای کشیدن آن ایجاد می شود. گاهی اوقات یک تکه استخوان روی دندان قرار گرفته که نیازمند برداشتن است. این شکاف در ادامه بخیه زده می شود و باید ظرف مدت 10 روز درمان شود. کشیدن دندان های عقل بالا معمولاً ساده تر از دندان های عقل پایین فک است و دوره درمان آن 4 تا 5 روز می باشد.

کشیدن دندان: اگر یک دندان عفونی شده باشد و شانسی برای نجات آن با استفاده از عصب کشی دندان وجود نداشته باشد، احتمالاً لازم است که دندان کشیده شود. در این حالت داروی بی حسی به لثه اطراف دندان تزریق می شود و دندان پزشک حفره دندان را باز کرده و دندان را از یک طرف به طرف دیگر حرکت می دهد. انجام این کار تا زمانی ادامه پیدا می کند که دندان به مقدار کافی برای کشیده شدن لق گردد. حفره باز شده در ادامه بخیه زده می شود یا به واسطه لخته شدن خون در آن ترمیم پیدا می کند. اکثر افراد در طول درمان دندان درد با این روش احساس ناراحتی ندارند، اما ریکاوری پس از آن نیازمند مصرف داروهای ضد التهاب برای تسکین درد کشیدن دندان و کمک به راحتی بیشتر بیمار است. معمولاً دندانپزشکان از کشیدن دندان در بارداری پرهیز می‌کنند. البته اگر دندان به شدت عفونی شده باشد و نتوان آن را بازسازی کرد و یا عفونت گسترش یافته باشد و دندان درد و بارداری شدید باشد ، دندانپزشک کشیدن دندان را توصیه می‌کند. در سه ماهه دوم بارداری، جنین رشد می‌کند بنابراین دندانپزشک اقدامات دندانپزشکی را در این دوره با احتمال خطر کمتر انجام داده و دندان را می‌کشد.

عصب کشی دندان: فضای بین دندان شما که محل پالپ دندان، رگ های خونی و اعصاب دندان است در اصطلاح کانال ریشه نامیده می شود. اگر یک عفونت باعث ایجاد آبسه یا مرگ اعصاب دندان شود، احتمالاً شما به عصب کشی دندان نیاز دارید. این روش درمانی نیازمند سوراخ کردن عاج دندان، خارج کردن پالپ و تمیز کردن ناحیه مورد نظر، و سپس پر کردن کانال و مهر و موم کردن حفره دندان است.

باندینگ: اگر یک دندان ترک بخورد امکان در معرض آسیب قرار گرفتن ریشه وجود دارد و انجام این کار نیازمند ترمیم دندان با کامپوزیت ونیر است. با کامپوزیت دندان می‌توان از بروز دندان درد بواسطه این مشکل جلوگیری کرد. این روش ترمیم دندان یک درمان ساده است که شبیه روش پر کردن دندان یا استفاده از اینله و آنله است.

درمان دندان درد کودکان

اگر کودک شما از درد دندان شکایت می کند، پیشنهاد می شود در اولین قدم قبل از هر کار دیگر برای درمان دندان درد کودکان از نخ دندان استفاده شود. در ادامه لازم است ناحیه مورد نظر با آب گرم یا محلول آب نمک شستشو داده شود. در صورت وجود هر گونه التهاب می توان از کمپرس سرد استفاده کرد. اگر باز هم درد کودک شما ادامه داشت، سعی کنید از تیلنول، ادویل یا مقدار کم داروهای بی حسی حاوی بنزوکائین برای کاهش درد خود استفاده کنید. در این حالت دقت داشته باشید که این داروها نباید برای دندان درد در کودکان و اطفال زیر دو سال استفاده شود. در هر حالت شما نباید داروی آسپرین را بطور مستقیم بر روی دندان یا لثه ها قرار دهید. انجام این کار می تواند باعث وارد شدن آسیب به بافت نرم لثه شده و حتی باعث ابتلا به بیماری خطرناکی به نام سندروم رایز شود.

مطمئناً این روش های درمانی دندان درد فقط راهکارهای موقت محسوب می شوند. اگر درد دندان کودک ادامه داشت، ملاقات با دندان پزشک در طول 24 ساعت از اهمیت خاص برخوردار است. اگر علائم کودک شما شامل درد ضربانی، تب، کوفتگی، ورم صورت یا بی قراری است، تماس با دندان پزشک در اسرع وقت از اهمیت زیاد برخوردار است. اگر کودک شما در ارتباط با بلع غذا یا تنفس کشیدن مشکل داشت، بلافاصله به صورت اورژانسی با پزشک تماس بگیرید. اگر دندان درد کودکان شما به خاطر پوسیدگی ایجاد شده است، درمان مشکل می تواند شامل برداشتن پوسیدگی و پر کردن دندان باشد. به هر حال با توجه به مقدار پوسیدگی ایجاد شده، ممکن است به یک درمان متفاوت همچون عصب کشی یا کشیدن دندان نیاز باشد. گاهی اوقات لازم است از آنتی بیوتیک ها قبل از شروع درمان درد دندان استفاده شود.

به خاطر اینکه دندان درد یک تجربه جدید برای کودک شما محسوب می شود، کمک به کودک برای فهم چگونگی مراقبت از دندان می تواند برای درمان وی و کاهش درد دندان و نیز از بین بردن تشویش ایجاد شده موثر باشد. با کودک خود درباره ابزارهای مورد استفاده و روش های درمانی مورد نیاز صحبت کنید. همچنین سعی کنید حالت نشستن کودک بر روی صندلی دندان پزشکی را شبیه سازی کنید. لبخند زدن و خنداندن کودک قبل از ملاقات با دندان پزشک می تواند به کاهش اضطراب و تشویش و آرام کردن کودک برای درمان دندان پزشکی کمک کند.

در بارداری

مراقبت های دندان در بین مادران باردار به دو قسمت تقسیم می شود:

• قبل از بارداری
• در حین بارداری

مراقبت مناسب از دندان و لثه در طول بارداری اهمیت زیادی دارد. بارداری باعث تغییرات هورمونی ای می شود که احتمال ابتلا به بیماری لثه را افزایش می دهد و این مساله به نوبه خود بر سلامت بچه ای که در راه است، تاثیر گذار است. در ادامه نکاتی در مورد نحوه مراقبت مناسب از دهان و دندان قبل، در حاملگی و پس از بارداری ارائه می شود، که به پیشگیری از دندان درد در بارداری کمک می کند.

قبل از حاملگی

سعی کنید قبل از بارداری به دندانپزشک مراجعه کنید. با این کار، دندان های شما به صورت حرفه ای تمیز می شوند، بافت لثه شما با دقت مورد معاینه قرار می گیرد و هر گونه بیماری دهان و دندان پیش از بارداری درمان می شود، با این کار از بروز دندان درد در بارداری جلوگیری می شود.

مراقبت از دندان در طول حاملگی

• باردار بودن خود را به اطلاع دندان پزشک و پزشک خود برسانید. به عنوان یک اقدام احتیاط آمیز، در طول سه ماهه اول و سه ماه سوم بارداری تا حد امکان روش های درمانی مخصوص دندان نباید در دوران بارداری صورت بگیرد، مگر این که اضطراری باشد. این دو دوره، دوره های حیاتی رشد و توسعه کودک هستند و منطقی است که از در معرض قرار دادن مادر در برابر هر مساله ای که بر رشد و توسعه کودک او تاثیر گذار است، جلوگیری کرد. با این حال، مراقبت های دندانی معمول را می توان در سه ماه دوم بارداری انجام داد. کلیه روش های درمان دندان درد که الزامی نیستند، باید تا پس از وضع حمل به تعویق بیفتند.
• اسم و میزان مصرف داروها، که شامل داروها و ویتامین پیش از تولد نوزاد می شود که پزشک برای شما تجویز کرده، و همچنین توصیه های پزشکی مخصوصی که پزشک به شما ارائه کرده است را با دندان پزشک در میان بگذارید. دندان پزشک باید روش درمانی مخصوص دندان شما را براساس این اطلاعات انتخاب کند یا تغییر دهد.
• در طول دوران حاملگی از گرفتن عکس با اشعه ایکس به منظور شناسایی علت دندان درد بارداری خودداری کنید. در صورتی که گرفتن این عکس ها ضروری باشند، دندان پزشک برای محافظت از شما و نوزاد شما با نهایت دقت و احتیاط عمل می کند. پیشرفت های صورت گرفته در فن آوری باعث شده که عکس های اشعه ایکس امروزه نسبت به دهه های گذشته از امنیت بیشتری برخودار باشند.
• جلسه معاینه دندان پزشکی خود را صرفا به خاطر باردار بودن کنسل نکنید. در دوران بارداری، معاینه منظم لثه از هر زمان دیگر در زندگی شما مهم تر است، زیرا باداری باعث تغییرات هورمونی می شود که شما را بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری های پریودنتال و خونریزی لثه های ملتهب که ورم لثه بارداری نام دارد، قرار می دهد.
• به تغییراتی که در طول بارداری در لثه شما بوجود می آید با دقت توجه کنید. در صورتی که التهاب، خونریزی یا ورم لثه در هر زمانی در دوره بارداری رخ بدهد، در سریع ترین زمان ممکن با دندان پزشک یا متخصص بیماری های لثه مراجعه کنید.
• برای پیشگیری و یا کاهش مشکلات دهان و دندان مانند دندان درد در دوران بارداری، سعی کنید بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید.
• در صورتی که تهوع صبحگاهی مانع از این می شود که دندان های خود را مسواک بزنید، در طول بارداری خمیردندانی را مورد استفاده قرار دهید که طعم شیرینی داشته باشد. برای تهیه این نوع خمیر دندان با دندان پزشک یا دستیار او مشورت کنید.
• در صورتی که از تهوع صبحگاهی رنج می برید و به طور مکرر دچار تهوع می شوید، دندان های خود را با آب یا دهان شویه بشوئید.
• از میان وعده های شکردار پرهیز کنید. ممکن است مادر باردار تمایل به مصرف شیرینی داشته باشد با این حال، این مساله را به خاطر داشته باشید که هر چه میان وعده های شکردار بیشتر مصرف کنید، خطر پوسیدگی دندان شما بیشتر می شود.
• رژیم غذایی متعادل و سالمی داشته باشید.در طول سه ماه اول بارداری ساختار دندان های جنین شکل می گیرد. رژیم های غذایی سالم حاوی محصولات لبنی، پنیر و ماست منبع خوبی از مواد معدنی مورد نیاز برای رشد دندان، لثه و استخوان ها به حساب می آیند، که در صورت عدم رسیدن، کلسیم کافی به بدن مادر در این مدت احتمالا شما دچار تحلیل استخوان ها و به دنبال آن پوسیدگی و دندان درد بعد از دوران بارداری می شوید.

پیشگیری

بهترین راه برای اجتناب از دندان درد و سایر مشکلات مربوط به آن تمیز نگه داشتن دندان ها و لثه ها به نحو مناسب است. برای انجام این کار شما باید فعالیت های زیر را انجام دهید:

• دندان های خود را دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و لثه ها و زبان خود را نیز به آرامی مسواک کنید
• بین دندان های خود را با استفاده از نخ دندان تمیز کنید و در بزرگسالان صورت نیاز از دهان شویه استفاده کنید. برای کودکان با مشورت دندان پزشک استفاده از دهان شویه صورت گیرد.
• مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین را محدود کنید و در صورت نیاز فقط در زمان غذا خوردن آنها را مصرف نمایید
• سیگار نکشید زیرا انجام این کار می تواند دندان درد شما را بدتر کند

با دندان پزشک حداقل سالی یک بار برای معاینه دندان های خود ملاقات کنید. کودکان باید هر شش ماه یک بار با دندان پزشک ملاقات کنند تا به این ترتیب پوسیدگی های احتمالی ایجاد شده به موقع شناسایی و با استفاده از روش مناسب درمان شوند.

در صورت بروز درد دندان شدید یا خفیف بهتر است با دندان پزشک ملاقات کنید اما در صورتی که موقعیت آن را ندارید می تاوند با استفاده از داروها، قرص و مسکن اقدام به تسکین و کاهش دندان درد کنید. اما به یاد داشته باشد برای درمان دندان درد در بارداری بطور قطعی حتما باید به دندان پزشک مراجعه کنید. درد بعد از پر کردن دندان، کشیدن دندان برای مدتی طبیعی می باشد. در صورت شکستن دندان بهتر از است برای درمان به دندان پزشک مراجعه کنید تا از درد های بعدی پیشگیری کنید. اگر دچار دندان درد در بارداری شده اید قبل از مصرف قرص ها، مسکن ها و هر نوع دارو یا بی حس کننده ها به پزشک مراجعه کنید و با صلاحدید پزشک اقدام به مصرف این داروها نمایید. دندان درد ممکن است هنگام نوشیدن مایعات سرد برای مثال اب سرد و یا در هنگام جویدن غذا تشدید شود. درد می تواند شدید یا خفیف باشد. گاهی علاوه بر درد علائمی چون ورم صورت نیز مشاهده می شود، اگر دندان درد ناشی از عفونت باشد ممکن است دندانپزشک علاوه بر درمان های دندانپزشکی آنتی بیوتیک نیز برایتان تجویز نماید (برای درمان دندان درد در دوران بارداری مصرف این دارو حتما با تجویز دندانپزشک و پزشک زنان و زایمان صورت پذیرد).